Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Kira Ödemeleri için Yeni Teşvik Yükümlülüğü Düzenlemesi

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Yeni Tebliğ Taslağı

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), “Kira Ödemelerinde Tevsik Yükümlülüğüne İlişkin Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı”nı resmi internet sitesinde görüşe açtı. Bu taslak, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellefiyet kaydı bulunmayan kişilerin gerçekleştirdiği iş yeri ve konut kiralama işlemlerine dair yeni düzenlemeleri kapsamaktadır. Yapılacak tahsilat ve ödemelerin, yalnızca bankalar veya PTT aracılığıyla yapılması zorunlu hale getiriliyor. Ayrıca, haftalık veya günlük gibi kısa süreli konut kiralamaları da bu tevsik yükümlülüğüne dahil ediliyor.

Mevcut uygulamada, iş yeri kiralamalarında kira bedeli tutarına bakılmaksızın, konut kiralamalarında ise 500 lirayı aşan ödemelerin banka veya PTT aracılığıyla yapılması gerekmekteydi. Ancak yeni taslağa göre, konut kiralarında bu tutar sınırı kaldırılmakta ve tüm ödemelerin banka veya PTT üzerinden gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.

Kiracılara da Ceza Uygulanacak

Yürürlükteki tebliğde, iş yeri kiralamalarında hem kiracıya hem kiralayana ceza kesilirken, konut kiralamalarında kiracıya ceza uygulanmıyordu. Ancak, TBMM’de temmuz ayında kabul edilen Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile kiracıya da ceza kesilmesi mevzuata dahil edildi. Taslağa göre, kira ödemelerini banka veya PTT aracılığıyla yapmayan ve elden ödeme yapanlara her bir tespit için kira tutarının yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu cezanın tutarı 5 bin liradan az olamayacak, mevcut durumda ise bu oran yüzde 5 ve asgari 3 bin lira olarak uygulanmaktadır.

Kiracı, ödemenin elden yapıldığını ödemeyi takip eden 5 iş günü içinde idareye bildirdiği takdirde, kiracıya özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek. Ayrıca, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınırı 8 milyon 700 bin liradan 20 milyon liraya çıkarılmaktadır.

“Amaç, Kayıt Dışılığı Tamamen Ortadan Kaldırmak”

Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Hakan Akçam, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, tebliğ taslağının birçok yeni zorunluluk getirdiğini belirtti. Bu zorunlulukların kiracılar açısından olumlu etkiler doğuracağını vurgulayan Akçam, şu ifadeleri kullandı:

• “Kiracılar, tüm işlemleri resmi rakamlar üzerinden gerçekleştirdiklerinde, mal sahibinin ödeyeceği kira gelirlerinin vergileri açısından ve kira artışlarının makul seviyelerde kalması gibi sorunların çözümüne katkı sağlayacak.”
• “Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz Bey’in açıklamalarına göre, e-kontrat sistemi hayata geçirilecek. Bu sistem devreye girdiğinde, kira gelirlerinin tespiti yapılacak ve gözden kaçan hiçbir durum kalmayacak.”
• “Amacımız, kayıt dışılığı tamamen ortadan kaldırmaktır.”

Akçam, bu düzenlemeyi desteklediklerini ifade ederek, cezaların kiracıları da kapsayacak şekilde genişletilmesinin “sahte kontrat” uygulamalarının önüne geçeceğine dikkat çekti.