Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy’dan Sektör Değerlendirmesi ve 5G İhtiyacı

Vodafone Türkiye’nin CEO’su Engin Aksoy’dan Sektör Değerlendirmesi

Vodafone Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Engin Aksoy, elektronik haberleşme gelirlerinin (EHG) Türkiye’nin gayrisafi yurt içi hasılası içerisindeki payının 2005 yılında yüzde 2,51 iken, 2022 yılında bu oranın sadece yüzde 0,87’ye düştüğünü vurguladı. AA’nın sorularını yanıtlayan Aksoy, sektörde internet talebinin her geçen gün arttığını ancak reel gelirlerde aynı oranda bir artış görülmediğini ifade etti.

Aksoy, sektördeki yatırım maliyetlerinin son 10 yılda sürekli arttığını belirterek, kullanıcı başına ortalama gelirdeki artışın bu duruma paralel olmadığını dile getirdi. Şunları kaydetti:

• “2005’te gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içinde elektronik haberleşme gelirlerinin payı yüzde 2,51 iken, 2022 yılında bu oran yüzde 0,87’ye kadar düştü.”
• “Sektörümüz, sermaye ve yatırım yoğun bir yapıdadır. Talebe ve yükümlülüklere bağlı olarak yatırım artışı yapmamız gerekiyor.”
• “Talebe bağlı olarak yatırım ihtiyacı sürekli artarken, döviz kurlarındaki artış ve enflasyon nedeniyle yatırımların maliyetleri de yükseliyor.”

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) son raporuna göre, işletmeciler tarafından geçen yıl yapılan toplam yatırımların tutarı 52,4 milyar lira seviyesinde. Aksoy, sektörün sürdürülebilirliği için yatırım ve rekabet ortamının iyileştirilmesi gerektiğini belirterek, kaynakların etkin kullanılması ve gelir akışının sürdürülebilir hale getirilmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle, yatırım koşullarının iyileştirilmesi, fiber altyapıya yatırımın kolaylaştırılması ve 5G frekans tahsislerinin makul bedellerle yapılmasının sektörde önemli konular olduğunu ifade etti.

“Tüm sektörler teşviklerden yararlanıyor, biz de teşviklerle desteklenmeliyiz”

Aksoy, yatırım yükümlülüklerinin uzun vadede dengeli olması, sektörde vergi yükünün hafifletilmesi ve altyapı yatırımlarına teşviklerin tasarlanması gerektiğini belirtti. “Bugün hemen hemen her sektör teşviklerden yararlanıyor. Bizim sektörümüz de altyapı yatırımlarında bu tür teşviklerle desteklenmeli.” diyen Aksoy, yatırım teşviklerinin sektör için önemli bir kolaylık sağlayacağını vurguladı. Ayrıca, sektörün yalnızca maddi teşviklere değil, yapısal teşviklere de ihtiyacı olduğunu anlattı.

Vodafone Türkiye’de son yıl içerisinde sektöre paralel gelişmeler yaşandığını ifade eden Aksoy, “Gelirlerimiz de yatırımlarımız da arttı ancak yatırımlarda daha büyük bir artış gözlemliyoruz. Sürdürülebilir bir yatırım ortamının olması çok önemli.” dedi. Mart 2023 – Mart 2024 döneminde 9,3 milyar lira yatırım yaptıklarını belirten Aksoy, “Bugüne kadar Türkiye’ye yaptığımız yatırımın reel değeri 157 milyar lirayı aştı. Vodafone ekosistemi olarak, sadece 2022-23 mali yılında Türkiye GSYH’sine 68 milyar liralık katkı sağladık.” şeklinde konuştu.

“5G Türkiye’de hayata geçtiği anda 5,5G hizmeti sunacağız”

Sektörün ikinci yarısında sıcak bir 5G gündemi olduğunu belirten Aksoy, 5G frekans tahsislerinin, yatırımlar ve yükümlülükler düşünülerek doğru bir yapıyla hızla ihale edilmesini beklediklerini ifade etti. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun 5G ihalesi ve geçiş sürecine ilişkin açıklamalarına atıfta bulunan Aksoy, “Biz bugün Türkiye’de 5,5G lansmanı yapmaya hazırız. Sayın Bakanımızın açıkladığı takvime paralel ihale olduğunda, 5G vatandaşa ulaştığında Vodafone Türkiye olarak müşterilerimize 5,5G hizmeti vermiş olacağız.” dedi.

“Fiberde ortak altyapı şirketinin kurulması önemli ve gerekli”

Türkiye için bir diğer önemli konunun fiber altyapı olduğunu belirten Aksoy, operatörlerin fibere erişim koşullarının iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı. “Bir ortak fiber altyapı şirketinin kurulması ve yapısal ayrışma sağlanarak altyapının ayrı bir işletme modeline geçmesi çok önemli ve gereklidir.” dedi. Aksoy, “Burada 2026’da sona erecek bir lisans söz konusu. Düzenlemelerin hakkaniyetle yapılması gerekiyor. Önümüzdeki 20 yılda sektörde adil rekabet olabilmesi için bugün yapılacak ihalenin şartları çok önemli.” şeklinde görüş bildirdi.

Fiberde ortak altyapı şirketinin kurulması için gerekli ortamın mevcut olduğunu belirten Aksoy, “Bu, Türkiye’ye yapılan yatırımların katlanması anlamına gelir ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlar. Ülke genelinde 2 milyon kilometrelik fiber ağına ulaşılması, hem evde internet hem de baz istasyonlarının kapasitesi için kritik öneme sahip.” dedi. Ayrıca, fiber hattının her yıl bir önceki yıla göre yüzde 17 artırılması gerektiğini belirterek, “Bu durumda ortaya çıkacak etkiler, 2030’a kadar Türkiye GSYH’sine yüzde 2,2’lik, başka bir deyişle 19 milyar dolarlık katkı sağlayabilir.” ifadelerini kullandı.